-
1 τέχνη
τέχνη (mit τεύχω zusammenhangend, wie mit τίκτω, τεκεῖν), ἡ, 1) Kunst, Handwerk; bei Hom. bes. von der Kunst des Metallarbeiters, ὅπλ' ἐν χερσὶν ἔχων χαλκήϊα, πείρατα τέχνης, Od. 3, 433. 6, 234. 11, 614. 23, 161; von der Schiffsbaukunst, ὅς ῥά τε τέχνῃ νήϊον ἐκτάμνῃσιν, Il. 3, 61; πολλὰς ἐκμαϑήσονται τέχνας, Aesch. Prom. 254; πᾶσαι τέχναι βροτοῖσιν ἐκ Προμηϑέως, 504, u. öfter; ὁ μάντις οὗτος ἦν ἐν τῇ τέχνῃ, Soph. O. R. 562, vgl. 357; γένος ναΐας ἀρωγὸν τέχνας, Ai. 350, u. öfter; τέχνη μαντική, Eur. Phoen. 779; τῆς τέχνης ἐμπειρος, Ar. Ran. 810; οὐκ ἐπὶ τέχνῃ ἔμαϑες, nicht um ein Gewerbe damit zu treiben, Plat. Prot. 312 b; vgl. Xen. τῶν τὰς τέχνας ἐχόντων καὶ ἐργασίας ἕνεκα χρωμένων, Mem. 3, 10, 1; von der Kochkunst, 3, 14, 5; οἳ τέχνην τὸ πρᾶγμα πεποιημένοι, die daraus ein Handwerk machen, Dem. 37, 53; von der Heilkunst, Her. 3, 130, wie Arist. de sens. 1; vom Gewerbe des Kornhändlers, Handelszweig, Lys. 22, 16; ὅσοι τέχνας ἔχουσιν, 24, 19, von Gewerben, wie sie im μυροπωλεῖον, κουρεῖον, σκυτοτομεῖον betrieben werden, wie Lys. selbst hinzusetzt. – Uebh. Kunstfertigkeit, ὤπασε πᾶσαν τέχναν,· Pind. Ol. 7, 50, u. sonst; und das durch Kunst Bereitete, das Kunstwerk, κρατῆρές εἰσιν ἀνδρὸς εὐχειρος τέχνη, Soph. O. C. 473; auch die freie, schöne Kunst, die Wissenschaft, bes. die wissenschaftliche Bearbeitung der Redekunst, auch wohl die Grammatik und die Theorie der Dichtkunst, ὡς ἐκ τέχνης ἱκανὸς ποιητὴς ἐσόμενος, Plat. Phaedr. 245 a, vgl. Ion 533 e; ῥητορική, 270 b; ἡ περὶ τοὺς λόγους τέχνη, Phaed. 90 b; ἢ φύσει ἢ τέχνῃ, Rep. II, 381 b; vgl. nach τὰς Ὀδυσσέως καὶ Νέστορος τέχνας περὶ λόγων, Phaedr. 261 b. – 2) Kunstgriff, List, Betrug; δολἰη τέχνη, Od. 4, 455. 529; Hes. Th. 160. 540; αἱ τέχναι, das schlau, listig Ersonnene, Od. 8, 327. 332; listige Anschläge, Hes. Th. 496. 929; τέχνην κακὴν ἔχει, er hat boshafte Tücken, Arglist, vom Kerberos, 770; ἀνδρῶν χειρόνων τέχνα καταμάρψαισ' ἔσφαλε κρέσσονα, Pind. I. 3, 53; δολίαις τέχναισι χρησάμενος, N. 4, 58; παντοίᾳ τέχνῃ εἶρξαι Αἴανϑ' ὑπὸ σκηναῖσι, Soph. Ai. 739; οὐδὲν ἐκ τέχνης πράσσειν κακῆς, Phil. 88; Μοίρας δολίῳ σφήλαντι τέχνῃ, Eur. Alc. 35; δειναὶ αἱ γυναῖκες εὑρίσκειν τέχνας, I. T. 1032; Hel. 1637; Plat. Legg. XI, 936 d. – Dah. πάσῃ τέχνῃ, auf jede Weise, Ar. Th. 65 Eccl. 366; übh. Art und Weise, Mittel Etwas durchzusetzen; μηδεμιῇ τέχνῃ, auf keine Weise, durchaus nicht, Her. 1, 112; ἰϑείῃ τέχνῃ, offenbarer Weise, 9, 57; πάσῃ τέχνῃ καὶ μηχανῇ, Xen. An. 4, 5, 16; οὐ παραβήσομαι τέχνῃ οὐδὲ μηχανῇ οὐδεμιᾷ, Thuc. 5, 47.
-
2 τέχνη
τέχνη, ἡ, (1) Kunst, Handwerk; bes. von der Kunst des Metallarbeiters, von der Schiffsbaukunst; οὐκ ἐπὶ τέχνῃ ἔμαϑες, nicht um ein Gewerbe damit zu treiben; von der Kochkunst; οἳ τέχνην τὸ πρᾶγμα πεποιημένοι, die daraus ein Handwerk machen; von der Heilkunst, vom Gewerbe des Kornhändlers, Handelszweig. Übh. Kunstfertigkeit und das durch Kunst Bereitete, das Kunstwerk; auch die freie, schöne Kunst, die Wissenschaft, bes. die wissenschaftliche Bearbeitung der Redekunst, auch wohl die Grammatik und die Theorie der Dichtkunst; (2) Kunstgriff, List, Betrug; αἱ τέχναι, das schlau, listig Ersonnene; listige Anschläge; τέχνην κακὴν ἔχει, er hat boshafte Tücken, Arglist, vom Kerberos. Dah. πάσῃ τέχνῃ, auf jede Weise; übh. Art und Weise, Mittel etwas durchzusetzen; μηδεμιῇ τέχνῃ, auf keine Weise, durchaus nicht; ἰϑείῃ τέχνῃ, offenbarer Weise -
3 τέχνη
A art, skill, cunning of hand, esp. in metalworking, Od.3.433, 6.234, 11.614; also of a shipwright, Il.3.61; of a soothsayer, A.Ag. 249 (pl., lyr.), Eu.17, S.OT 389, etc.;τέχναι ἑτέρων ἕτεραι Pi.N.1.25
;ὤπασε τ. πᾶσαν Id.O.7.50
.2 craft, cunning, in bad sense, δολίη τ. Od.4.455, Hes.Th. 160: pl., arts, wiles, Od.8.327.332, Hes.Th. 496, 929;δολίαις τέχναισι χρησάμενος Pi.N.4.58
; τέχναις τινός by his arts (or simply by his agency), Id.O.9.52, P.3.11; τέχνην κακὴν ἔχει he has a bad trick, Hes.Th. 770, cf. Pi.I.4(3).35(53), S Ph.88, etc.3 way, manner, or means whereby a thing is gained, without any definite sense of art or craft, μηδεμιῇ τ. in no wise, Hdt.1.112; ἰθέῃ τ. straight way, Id.9.57; πάσῃ τ. by all means, Ar.Nu. 1323, Th.65, Ec. 366; παντοίᾳ τ. S.Aj. 752, etc.;οὐκ ἀποστήσομαι.. οὔτε τ. οὔτε μηχανῇ οὐδεμιᾷ IG12.39.22
;πάσῃ τ. καὶ μηχανῇ X.An.4.5.16
;μήτε τ. μήτε μηχανῇ μηδεμιᾷ Lys.13.95
.II an art, craft, , cf. IG12.678; τὴν τ. ἐπίστασθαι to know the craft, Hdt.3.130; φλαύρως ἔχειν τὴν τ. ibid.;τῆς τ. ἔμπειρος Ar.Ra. 811
; ταύτην τέχνην ἔχει he makes this his trade, Lys.1.16, cf. 6.7; ἐν τῇ τ. εἶναι practise it, S.OT 562, Pl.Prt. 317c; ἐπὶ τέχνῃ μαθεῖν τι to learn a thing professionally, opp. ἐπὶ παιδείᾳ, ib. 312b, cf. 315a;τέχναι καὶ ἐργασίαι X.Mem.3.10.1
; τέχνην τὸ πρᾶγμα πεποιημένοι having made a trade of it, D.37.53; τέχνας ἀσκεῖν, μελετᾶν, ἐργάζεσθαι, to practise them,X. Cyr.1.6.26,41 ([voice] Pass.), Oec.4.3; πατρῴαν τέχναν ἐργάζεσθαι ἁλιεύεσθαι Πρακτικὰ Ἀρχ. Ἑτ.1932.52 (Dodona, iv B.C.); ἰατρὸς τὴν τ. POxy. 40.5 (ii A.D.); τεθεραπευκὼς ἀνεγκλήτως τῇ τ., of a barber, PEnteux. 47.3 (iii B.C.); παραμενῶ πρὸς ὑπηρεσίαν τῆς τ. (viz. weaving) Sammelb. 7358.20 (iii A.D.); ἀπὸ τεχνῶν τρέφεσθαι live by them, X.Lac. 7.1.III an art or craft, i.e. a set of rules, system or method of making or doing, whether of the useful arts, or of the fine arts, Epich.171.11, Pl.Phdr. 245a, Arist.Rh. 1354a11, EN 1140a8;ἡ ἐμπειρία τέχνην ἐποίησεν, ἡ δ' ἀπειρία τύχην Polus
ap. eund.Metaph. 981a4; ἡ περὶ τοὺς λόγους τ. the Art of Rhetoric, Pl.Phd. 90b; οἱ τὰς τ. τῶν λόγων συντιθέντες systems of rhetoric, Arist.Rh. 1354a12, cf. Isoc.13.19, Pl.Phdr. 271c, Phld.Rh.2.50 S., al.; hence title of various treatises on Rhetoric (v. VI; but rather tricks of Rhetoric, in Aeschin. 1.117); τέχνῃ by rules of art, Pl.Euthd. 282d;ἢ φύσει ἢ τέχνῃ Id.R. 381b
; ; ἄνευ τέχνης, μετὰ τέχνης, Id.Phd. 89e: τ. defined as ἕξις ὁδοποιητική, Zeno Stoic.1.20, cf. Cleanth. ib.1.110.IV = τέχνημα, work of art, handiwork,κρατῆρες.., ἀνδρὸς εὔχειρος τέχνη S.OC 472
;ὅπλοις.., Ἡφαίστου τέχνῃ Id.Fr. 156
, cf. Str.14.1.14, PLond.3.854.4 (ii A.D.), Paus.6.25.1, al.V = συντεχνία, ἡ τ. τῶν λιθουργῶν, τῶν σακκοφόρων, Dumont-Homolle Mélanges d' archéol. et d' épigr.p.378 No.65,66 ([place name] Perinthus); τ. βυρσέων, συροποιῶν, IGRom.1.717,1482 (both Philippopolis); τοὺς καταλειπομένους ἀπὸ τῇς τ. BGU1572.12 (ii A.D.); ὁ χαλκεὺς ἀπὸ τῆς τ. SIG 1140 ([place name] Amphipolis).VI treatise on Grammar, D.T. tit., or on Rhetoric, Anaximenes Lampsacenus tit. -
4 μηχανή
I contrivance, esp. machine for lifting weights and the like , crane, Hdt.2.125, IG11(2).161 A69, al. (Delos, iii B. C.); μ. τετράκωλος, δίκωλος, Rev.Phil.44.251 (Didyma, ii B. C.);μ. λιθαγωγός Poll. 10.148
; ἰχθυβόλῳ μ., of Poseidon's trident, A.Th. 132 (lyr.); λαοπόροις μ., of Xerxes' bridge of boats, Id.Pers. 114 (lyr.), cf. 722; freq. of irrigation machines, POxy. 985 (i A. D.), etc.; also of oil-presses, Wilcken Chr.176.10 (i/ii A. D.), etc.3 theatrical machine by which gods, etc., were made to appear in the air, Pl.Cra. 425d, Clit. 407a;αἴρειν μ. Antiph.191.15
, Alex.126.19: hence, prov. of anything sudden and unexpected,ἀπὸ μηχανῆς θεὸς ἐπεφάνης Men. 227
;ὥσπερ ἀπὸ μ. D.40.59
, cf. Arist.Po. 1454b1.4 area of land irrigated by a machine, POxy.1830.13 (vi A. D.), PLond.5.1765 (vi A. D.), PSI1.77.14 (vi A. D.).II any artificial means or contrivance for doing a thing,ἤτοι κλήρῳ.., ἢ ἄλλῃ τινὶ μ. Hdt.3.83
;εἴ τίς ἐστι μ., ἴθι καὶ πειρῶ Id.8.57
, etc.; esp. in pl. μηχαναί, shifts, devices, wiles, Hes.Th. 146;πάντα σοφίσματα καὶ πάσας μ. ἐπεποιήκεε ἐς αὐτοὺς Δαρεῖος Hdt. 3.152
; μηχαναῖς Διός by the arts of Zeus, A.Ag. 677; χερὸς.. ἐκτίνοντα μηχανάς acts of violence, ib. 1582;Ὀρέστην μηχαναῖσι μὲν θανόντα, νῦν δὲ μηχαναῖς σεσωσμένον S.El. 1228
;κρατεῖ μαχαναῖς.. θηρός Id.Ant. 349
(lyr.);σοφιστῶν μ. Pl.Lg. 908d
: prov.,μηχαναὶ Σισύφου Ar.Ach. 391
:—Phrases:πάσας προσφέροντε μ. E.IT 112
;μηχανὴν προσοιστέον Ar.Th. 1132
;πᾶσαν σπουδὴν καὶ μ. προσφερόμενος Plb.1.18.11
;ἐπεισήγαγον μ. Id.29.25.1
;μηχανὰς εὑρήσομεν, ὥστε ἀπαλλάξαι A.Eu.82
;πλέκειν E.Andr.66
;πορίζεσθαι Pl.Smp. 191b
;ἐκπορίζειν Ar.V. 365
; ζητεῖν ib. 149; ἀντλεῖν μαχανάν exhaust one's resources, Pi.P.3.62; κατ' ἐμὰν μ. ib. 109: c. gen. objecti, ἔξευρε μ. τιν' Ἀδμήτῳ κακῶν contrivance against ills, E.Alc. 221 (lyr.); but μ. σωτηρίας a way, means of procuring or providing safety, A. Th. 209;μυρίων οὐσῶν μ. ἀπαλλαγῆς X.Cyr.5.1.12
; οὐδεμία μ. [ ἐστι] ὅκως οὐ c. [tense] fut. ind., Hdt.2.160; μὴ οὐ c. inf., ib. 181, 3.51; τὸ μὴ οὐ (prob.) Id.1.209; τίς μ. μὴ οὐχὶ .. ; Pl.Phd. 72d.2 freq. in adverb. phrases, μηδεμιῇ μ. by no means whatsoever, by no contrivance, Hdt. 7.51, etc.;οὓς οὐδεμιῇ μ. δεῖ τιτρώσκειν Hp.Art.11
; so μήτε τέχνῃ μήτε μ. μηδεμιᾷ Foed. ap. Th.5.18, cf. IG12.39.23; opp.πάσῃ τέχνῃ καὶ μ. Lys. 19.53
;πάσῃ μ. Ar.Lys. 300
(lyr.); τρόπῳ ἢ μ. ᾑτινιοῦν Lex ap.D.21.113. -
5 μηχανή
μηχανή, ἡ ( machina, machen), eigtl. Hülfsmittel, Werkzeug Etwas zu machen, zu bewerkstelligen; – a) List, Kunstgriff, Ränke; Hes. Th. 146; ὀρϑοβούλοισι μαχαναῖς, Pind. P. 8, 78; πᾶσαν συνάψας μηχανὴν δυςβουλίας, Aesch. Ag. 1391; ἐννυχίοις μηχαναῖς, Soph. Ai. 181; neben πόρος, Eur. Med. 260; ἐχϑρῶν, Anschlag der Feinde, Rhes. 141; ποίας μηχανὰς πλέκουσιν, Andr. 66, wie Plat. Conv. 203 d; μηχαναὶ Σισύφου, Ar. Ach. 366; σοφιστῶν, Plat. Legg. X, 908 d. – b) Kunst, Erfindung; τὰν ἔμπρακτον ἄντλει μαχανάν, Pind. P. 3, 62; ποτανά, N. 7, 22; εὗρε μηχανὴν σωτηρίας, er erfand Mittel zur Rettung, Aesch. Spt. 191. – Bes. c) Vorrichtung zu Etwas, Werkzeug; ἰχϑυβόλῳ μηχανᾷ, Aesch. Spt. 123; μηχαναῖς ἔζευξεν Ἕλλης πορϑμόν, durch künstliche Vorrichtungen, Pers. 708; πόλιν πύργων βαϑείᾳ μηχανῇ κεκλειμένην, Suppl. 934; κρατεῖ δὲ μηχαναῖς ἀγραύλου ϑηρός, Soph. Ant. 348; μηχανή τε πεπλεγμένη, Eur. Andr. 996; εἰς ἀρκυστάταν μηχανὰν ἐμπλέκειν, Or. 1423; καινὰς μηχανὰς προςφέρειν πρός τινα, Ar. Nubb. 472; τινί, Thesm. 1132. Bes. Kriegs- u. Belagerungsmaschinen, μηχανὰς προςῆγον τῇ πόλει, Thuc. 3, 76. 4, 100 u. öfter, wie Pol. oft. Auch von Theatermaschinen, ὥςπερ ἐπὶ τραγικῆς μηχανῆς ϑεός, Plat. Clit. 407 a, vgl. Crat. 425 d; ὁ ἀπὸ μηχανῆς ϑεός, Men. bei Schol. Plat. p. 394; Plut. u. a. Sp. – Uebh. Mittel wozu, Etwas zu erlangen; εἴ τίς ἐστι μηχανή, ἴϑι καὶ πειρῶ, Her. 8, 57, öfter; μηδεμιῇ μηχανῇ, allgemein = auf keine Weise, 7, 51, u. so οὐδεμίην εἶναι μηχανήν, ὅκως οὐ τῷ ἀστῷ προςϑήσονται, es gäbe keinen Ausweg, daß sie nicht, sie müßten, 2, 160; ἔστι τοι οὐδεμίη μηχανὴ μὴ οὐκ ἀπολωλέναι, 2, 181, vgl. 1, 209. 3, 51; μήτε τέχνῃ μήτε μηχανῇ μηδεμιᾷ, Thuc. 5, 18. 47; τίς μηχανὴ μὴ οὐχί, wie ist es anders möglich, als daß, Plat. Phaed. 72 d; οὐδεμία γὰρ μηχανὴ εἴη, denn es sei nicht möglich, ib. 86 a, öfter; mit folgendem ὥςτε, Conv. 188 e u. öfter bei Folgdn.
-
6 μηχανη
дор. μᾱχᾰνά ἥ1) орудие, приспособление, сооружениеἰχθυβόλος μ. Ποσειδῶνος Aesch. = τριόδους;
λαοπόροι μηχαναί Aesch. — сооружения для переправы войск2) осадная машина(μηχανὰς προσάγειν τῇ πόλει Thuc.)
ξύλα ἐς μηχανάς Thuc. — дерево для (сооружения) осадных орудий3) театральная машина ( поднимавшая на сцену бога для неожиданной развязки драматических событий)ὥσπερ ἀπὸ μηχανῆς (sc. ὅ θεός) погов. Dem. или ὥσπερ ἐν τραγῳδίᾳ μ. Plut. (лат. ut deus ex machina) — словно бог из машины ( символ внезапной и неестественной развязки)
4) средство, способ, возможность(ἤτοι κλήρῳ ἢ ἄλλῃ τινὴ μηχανῇ Her.; πάσῃ τέχνῃ καὴ μηχανῇ Luc.)
μ. κακῶν Eur. — средство против зол;μ. σωτηρίας Aesch. — средство к спасению;μηδεμίῃ μηχανῇ Her. — никоим образом;τρόπῳ ἢ μηχανῇ ᾑτινιοῦν Dem. — каким бы то ни было образом5) уловка, ухищрение(μηχαναὴ σοφιστῶν Plat.)
ἐξ Ἀλκμεωνιδέων μηχανῆς Her. — по замыслу Алкмеонидов
Перевод: со всех языков на все языки
со всех языков на все языки- Со всех языков на:
- Все языки
- Со всех языков на:
- Все языки
- Английский
- Немецкий
- Русский